Planujesz skorzystać z leasingu i jest to Twoja pierwsza przygoda z tym modelem finansowania? Zrozumienie różnych form leasingu dostępnych w Polsce jest niezbędne, aby wybrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do Twoich potrzeb biznesowych lub osobistych. Każdy rodzaj leasingu oferuje unikalne warunki i korzyści, które mogą znacząco wpłynąć na opłacalność Twojej inwestycji. W niniejszym artykule przedstawiamy przegląd najważniejszych typów leasingu, aby pomóc Ci podjąć świadomą decyzję.
Co to jest, co znaczy i na czym polega leasing?
Leasing to popularna forma finansowania, która umożliwia korzystanie z różnorodnych środków trwałych bez konieczności ich bezpośredniego zakupu. W umowie leasingowej uczestniczą dwie strony: leasingodawca, który nabywa wybrany przedmiot – na przykład samochód, maszynę czy sprzęt komputerowy – oraz leasingobiorca, który korzysta z tego środka na określony czas w zamian za ustalone raty leasingowe.
Istotną zaletą leasingu jest elastyczność warunków umowy, pozwalająca na dostosowanie finansowania do indywidualnych potrzeb użytkownika. Po zakończeniu okresu leasingowego leasingobiorca ma możliwość wykupu przedmiotu, przedłużenia umowy lub jej zakończenia poprzez zwrot środka trwałego leasingodawcy.
Rodzaje leasingu w Polsce
Leasing jest popularnym narzędziem finansowania inwestycji, umożliwiającym przedsiębiorcom korzystanie z niezbędnych środków trwałych bez konieczności ich natychmiastowego zakupu.
- Leasing operacyjny
- Leasing finansowy
- Leasing zwrotny
Ponadto, istnieją dodatkowe typy leasingu, które różnią się pod względem konstrukcji umowy i sposobu jej realizacji.
- Leasing bezpośredni
- Leasing pośredni
- Leasing z opcją wykupu
- Leasing bez opcji wykupu
Leasing operacyjny i finansowy
Leasing operacyjny to najpopularniejsza forma leasingu w Polsce, ceniona zwłaszcza za korzyści podatkowe. W tym modelu właścicielem przedmiotu przez cały okres umowy pozostaje leasingodawca, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Dla leasingobiorcy oznacza to możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu:
- Całych rat leasingowych – każda opłata leasingowa jest w pełni kosztem.
- Czynszu inicjalnego – opłata wstępna również obniża podstawę opodatkowania.
- Kosztów eksploatacji – wszelkie wydatki związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu.
Kluczową cechą leasingu operacyjnego jest minimalny okres trwania umowy, który musi wynosić co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji danego środka trwałego. Na przykład dla samochodów osobowych będzie to minimum 2 lata. Podatek VAT w wysokości 23% jest doliczany do każdej raty leasingowej i płacony stopniowo, co korzystnie wpływa na płynność finansową firmy.
Leasing finansowy różni się od operacyjnego kilkoma istotnymi aspektami. Przedmiot leasingu jest wpisywany do majątku leasingobiorcy, który dokonuje jego amortyzacji. W kosztach uzyskania przychodu można uwzględnić:
- Część odsetkową raty leasingowej – tylko odsetki są kosztem podatkowym.
- Odpisy amortyzacyjne – leasingobiorca sam amortyzuje przedmiot, co obniża jego dochód do opodatkowania.
Podatek VAT jest płacony jednorazowo z góry w całości przy pierwszej racie. Choć może to stanowić większe obciążenie na początku umowy, leasing finansowy jest korzystny w przypadku przedmiotów objętych obniżoną stawką VAT (np. 8% na sprzęt medyczny), co redukuje wysokość jednorazowej płatności.
Leasing finansowy nie wymaga spełnienia minimalnego okresu trwania umowy, co daje większą elastyczność w planowaniu inwestycji. Po spłacie ostatniej raty własność przedmiotu automatycznie przechodzi na leasingobiorcę, bez konieczności dokonywania dodatkowego wykupu.
- Własność przedmiotu:
- Leasing operacyjny – leasingodawca przez cały okres umowy.
- Leasing finansowy – leasingobiorca wpisuje przedmiot do swojego majątku.
- Amortyzacja:
- Leasing operacyjny – dokonywana przez leasingodawcę.
- Leasing finansowy – dokonywana przez leasingobiorcę.
- Koszty uzyskania przychodu:
- Leasing operacyjny – pełne raty leasingowe i czynsz inicjalny.
- Leasing finansowy – część odsetkowa rat i odpisy amortyzacyjne.
- Podatek VAT:
- Leasing operacyjny – płacony stopniowo z każdą ratą.
- Leasing finansowy – płacony jednorazowo z góry.
- Okres trwania umowy:
- Leasing operacyjny – minimum 40% normatywnego okresu amortyzacji.
- Leasing finansowy – brak minimalnego okresu.
- Przejście własności:
- Leasing operacyjny – opcjonalny wykup po zakończeniu umowy.
- Leasing finansowy – własność przechodzi automatycznie po spłacie.
Wybór między leasingiem operacyjnym a finansowym powinien być oparty na indywidualnych potrzebach przedsiębiorstwa, specyfice finansowanego środka trwałego oraz strategii podatkowej. Leasing operacyjny jest atrakcyjny dla firm chcących maksymalizować bieżące koszty podatkowe i uniknąć dużych jednorazowych wydatków. Natomiast leasing finansowy sprawdzi się tam, gdzie istotne jest szybkie przejęcie własności przedmiotu i możliwość amortyzacji we własnym zakresie.
Sprawdź też Leasing operacyjny a finansowy – który jest lepszy?
Leasing zwrotny
Leasing zwrotny, znany także jako leasing odwrotny, to specyficzna forma finansowania, która pozwala przedsiębiorstwom na uwolnienie kapitału zamrożonego w posiadanych aktywach. W tradycyjnym leasingu leasingodawca nabywa środek trwały od dostawcy i oddaje go w użytkowanie leasingobiorcy. Natomiast w leasingu zwrotnym to przedsiębiorca sprzedaje posiadany przez siebie środek trwały — na przykład nieruchomość, maszyny czy pojazdy — firmie leasingowej, a następnie korzysta z niego na podstawie umowy leasingu.
Leasing zwrotny może być realizowany zarówno w formie leasingu operacyjnego, jak i finansowego, w zależności od indywidualnych potrzeb firmy i strategii podatkowej. Ta forma finansowania jest dostępna wyłącznie dla przedsiębiorców i stanowi efektywny sposób na poprawę płynności finansowej bez konieczności rezygnacji z użytkowania kluczowych dla działalności aktywów.
- Uwolnić zamrożony kapitał. Sprzedaż własnych aktywów pozwala na pozyskanie środków finansowych, które wcześniej były związane z posiadanym majątkiem.
- Zachować ciągłość operacyjną. Dzięki leasingowi firma nadal korzysta z dotychczasowych środków trwałych, nie tracąc efektywności działania.
- Inwestować w rozwój. Pozyskane środki można przeznaczyć na nowe inwestycje, rozszerzenie działalności czy spłatę zobowiązań.
- Optymalizować obciążenia podatkowe. W zależności od formy leasingu, możliwe jest korzystne rozliczenie podatkowe rat leasingowych i amortyzacji.
Leasing pośredni i bezpośredni
Podział na leasing pośredni i bezpośredni wynika z relacji między leasingodawcą a dostawcą przedmiotu leasingu. W przypadku leasingu bezpośredniego, leasingodawca jest jednocześnie producentem lub autoryzowanym sprzedawcą danego środka trwałego. Przykładem może być leasing samochodów oferowany bezpośrednio przez salon producenta, gdzie klient nabywa pojazd bezpośrednio od dealera.
Z kolei leasing pośredni angażuje dodatkową stronę – dostawcę środka trwałego. W tym modelu leasingodawca nabywa wybrany przedmiot od zewnętrznego dostawcy, a następnie udostępnia go leasingobiorcy. Taki układ umożliwia większą elastyczność w wyborze produktów, ponieważ leasingodawcy często specjalizują się w konkretnych branżach lub typach sprzętu. Na przykład, nie wszyscy leasingodawcy oferują finansowanie maszyn rolniczych czy zaawansowanego sprzętu przemysłowego, dlatego istotne jest dopasowanie oferty do specyfiki potrzeb przedsiębiorstwa.
Taki podział pozwala leasingobiorcom na lepsze dostosowanie warunków finansowania do specyfiki ich działalności oraz na wybór najbardziej odpowiedniego źródła finansowania w zależności od rodzaju i charakteru środka trwałego.
Sprawdź też Leasing fabryczny – czy się opłaca? Wady i zalety
Leasing z wykupem lub bez wykupu
Leasing można podzielić na dwie główne kategorie w zależności od warunków umowy dotyczących własności przedmiotu leasingu: leasing z wykupem oraz leasing bez wykupu.
Leasing z wykupem daje leasingobiorcy możliwość nabycia przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy. Po spłaceniu wszystkich rat, klient może wykupić środek trwały na wcześniej ustalonych warunkach. Ten model jest charakterystyczny dla leasingu finansowego, gdzie celem jest ostateczne przejęcie własności przez użytkownika.
Leasing bez wykupu nie przewiduje możliwości zakupu przedmiotu umowy po zakończeniu okresu leasingowego. Po upływie umowy, leasingobiorca zwraca finansowany środek trwały leasingodawcy. Taki rodzaj leasingu jest typowy dla leasingu operacyjnego, który skupia się na użytkowaniu aktywów bez intencji ich nabycia.
Wybór między leasingiem z wykupem a bez wykupu zależy od potrzeb i strategii finansowej przedsiębiorstwa lub osoby prywatnej. Leasing z wykupem jest korzystny dla tych, którzy planują długoterminowe użytkowanie i ewentualne przejęcie własności, natomiast leasing bez wykupu sprawdzi się w sytuacjach, gdy priorytetem jest jedynie użytkowanie aktywów bez zobowiązań związanych z ich zakupem.
Sprawdź też Leasing bez wykupu czy z wysokim wykupem – co wybrać?
Leasing w Polsce – co można na niego wziąć?
Istotną zaletą leasingu jest fakt, że pozwala on na sfinansowanie praktycznie dowolnego przedmiotu. Teoretycznie można w ten sposób kupować nawet telefony czy oprogramowanie komputerowe. Leasinguje się również łodzie oraz samoloty, co jest dość powszechne pośród firm wykorzystujących te środki transportu. Niemniej jednak są również takie rzeczy, które cieszą się wyjątkową popularnością w kontekście leasingu – to samochody.
Z danych zaprezentowanych przez Związek Polskiego Leasingu (ZPL) wynika, że w 2023 roku ponad 70% umów leasingowych dotyczyło aut. Na drugim miejscu znalazły się maszyny oraz urządzenia (prawie 15%), natomiast podium zamknęły inne przedmioty. Nieruchomości, które także można leasingować, stanowiły niewielki odsetek nowych umów leasingu – zaledwie 0,7%.
- Leasing maszyn oraz urządzeń - 14,4% – taki procent umów, według danych przedstawionych przez ZPL, dotyczył w roku 2023 leasingu maszyn oraz urządzeń. Chodzi tutaj o sprzęt specjalistyczny, a więc np. maszyny przemysłowe czy nawet całe linie produkcyjne. Dzięki leasingowi firmom korzystających z takiego sprzętu znacznie łatwiej jest modernizować park maszynowy. Mogą dynamicznie się rozwijać i używać nowoczesnych technologii bez konieczności posiadania ogromnych środków finansowych.
- Leasing nieruchomości - leasingowanie nieruchomości cieszy się w Polsce relatywnie niewielką popularnością. W roku 2023 mniej niż 1 na 100 umów dotyczyła właśnie ich. W dużej mierze wynika to z niechęci leasingodawców do finansowania tych środków trwałych, gdyż wiąże się to z dużym ryzykiem. Umowy opiewają na wysokie kwoty, a okres amortyzacji jest w tym przypadku bardzo długi. Niemniej jednak, jeśli ktoś decyduje się leasingować nieruchomość, zwykle dotyczy to obiektów o charakterze komercyjnym.
- Leasing sprzętu komputerowego - branża IT często korzysta z leasingu w celu wyposażenia swoich biur. Związane z nią firmy chętnie leasingują sprzęt komputerowy i peryferyjny (np. drukarki), urządzenia mobilne (np. laptopy i telefony), a do tego nawet oprogramowanie. Popularność tego rozwiązania wynika zarówno z relatywnie niskich kosztów, jak i możliwości regularnej wymiany powyższych rzeczy na nowe, co pozwala utrzymać wysoki poziom konkurencyjności w branży IT.
- Leasing sprzętu specjalistycznego - z leasingu chętnie korzystają również osoby lekarze oraz stomatolodzy. Finansują w ten sposób zakup sprzętu medycznego, który jest bardzo drogi. Co ważne, ponieważ jest on objęty obniżoną stawką podatku VAT, w tym przypadku zwykle najbardziej opłacalny jest leasing finansowy.
- Inne przedmioty - powyżej wypisaliśmy jedynie przykłady rzeczy branych w leasing biorąc pod uwagę te, które cieszą się największą popularnością. Sfinansować w ten sposób można jednak wiele innych środków trwałych. Przykładem tego jest leasing motocykla czy samochodu (busa) przystosowanego do prowadzenia z niego działalności gastronomicznej. Firmy produkcyjne z kolei chętnie decydują się np. na leasing maszyn CNC, poligraficznych czy nawet całych linii technologicznych. Leasingodawcy coraz chętniej wychodzą również naprzeciw technologiom związanym z ochroną środowiska. Efektem tego jest m.in. leasing fotowoltaiki, która pozwala przedsiębiorstwom obniżać koszty prowadzenia działalności i budować proekologiczny wizerunek.
Sprawdź też Przedmiot leasingu – co można wziąć w leasing?
- Odpowiedź z decyzją w ciągu 24h
- Najlepsza oferta na rynku