Czy zastanawialiście się kiedyś, jak firmy leasingowe zabezpieczają swoje interesy, oddając do dyspozycji klientów drogie sprzęty czy maszyny? Choć leasingodawcy nie przekazują klientom gotówki, inwestują swoje środki, umożliwiając firmom korzystanie z potrzebnych im przedmiotów. Dla bezpieczeństwa często stosują dodatkowe zabezpieczenia, w tym popularny weksel in blanco. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest weksel w leasingu, jak działa oraz co się z nim dzieje, gdy umowa leasingowa dobiega końca.
Czym jest weksel i z czego się składa?
Weksel znany jest od setek lat, gdyż pierwsze znane nam zapiski dotyczące jego wykorzystania pochodzą z XII wieku. To dokument spisywany przez dwie strony, w którym jedna z nich (dłużnik) zobowiązuje się wobec drugiej (wierzyciel) do bezwarunkowej spłaty wskazanej kwoty pieniędzy – tzw. sumy wekslowej. Słowo „bezwarunkowej” jest w tym przypadku kluczowe. Oznacza ono brak powiązania weksla z jakimikolwiek dodatkowymi czynnościami prawnymi. W praktyce jest to po prostu zabezpieczenie umowy związanej z pożyczaniem środków pieniężnych lub sfinansowaniem zakupu wskazanych rzeczy, co ma miejsce w przypadku np. leasingu.
Prawidłowo wypełniony weksel powinien zawierać następujące elementy:
- nazwę dokumentu (czyli weksel) oraz dane obu jego stron (dłużnika i wierzyciela),
- sumę wekslową,
- termin oraz miejsce zapłaty wskazanej kwoty,
- datę sporządzenia weksla,
- podpis wystawy dokumentu (dłużnika).
W przypadku umów leasingowych stosuje się jednak tzw. weksle in blanco. Różnią się one od standardowych tym, że pola z kwotą zobowiązania oraz terminem i miejscem spłaty pozostawia się puste. Leasingodawca uzupełnia je dopiero wtedy, gdy postanowi skorzystać z weksla – kiedy leasingobiorca nie wywiązuje się z umowy i przestaje spłacać raty.
Do czego stosuje się weksel w leasingu?
W leasingu weksel stanowi formę zabezpieczenia dla leasingodawcy, chroniąc go przed potencjalnymi stratami, gdy wartość leasingowanego przedmiotu spada poniżej poziomu zadłużenia klienta. Przykładem mogą być samochody, popularne w leasingu, których wartość szybko maleje w pierwszych latach użytkowania, co zwiększa ryzyko dla finansującego.
Wyobraźmy sobie sytuację: leasingobiorca uzyskuje finansowanie na auto o wartości 110 000 zł, wpłacając na początek 1% tej kwoty, czyli 1100 zł. Przez rok spłaca raty po 1600 zł miesięcznie, co łącznie daje 19 200 zł. Po tym czasie przestaje wywiązywać się z umowy. Dotychczas leasingobiorca wpłacił więc 20 300 zł, wliczając początkowy wkład.
Leasingodawca rozwiązuje umowę i odzyskuje pojazd, który przez ten czas stracił na wartości i obecnie jest wart 85 000 zł. W sumie leasingodawca odzyskuje 105 300 zł, co oznacza, że brakuje jeszcze 4700 zł do pokrycia pełnych kosztów.
Weksel, wystawiany in blanco, pozwala leasingodawcy dochodzić tej różnicy, która może się zmieniać w trakcie umowy. W naszym przykładzie, gdyby była taka potrzeba, leasingodawca mógłby wpisać kwotę 4700 zł, aby odzyskać pozostałe środki.
Sprawdź też 
Rezygnacja z leasingu – kiedy wypowiedzenie umowy leasingu jest możliwe?
Co dzieje się z wypełnionym wekslem w przypadku braku zapłaty?
Kiedy weksel zostanie wypełniony, leasingodawca przesyła go dłużnikowi wraz z wezwaniem do wykupu w wyznaczonym, ostatecznym terminie. Jeśli leasingobiorca nie ureguluje płatności, leasingodawca może wszcząć postępowanie nakazowe. Proces wygląda następująco:
- Sąd, po stwierdzeniu braku przeciwwskazań, wydaje na podstawie weksla nakaz zapłaty. Dzięki obecności weksla procedura jest szybka i uproszczona, ponieważ nie wymaga standardowej rozprawy.
- Nakaz zapłaty trafia do dłużnika, który ma 14 dni na złożenie odwołania lub uregulowanie należności.
- Jeśli dłużnik nie odwoła się lub przegra sprawę, a także nie dokona płatności, nakaz trafia do komornika, który rozpoczyna egzekucję.
Co się później dzieje z wekslem po zakonćzeniu umowy leasingu?
Jeśli leasingobiorca rzetelnie reguluje swoje zobowiązania i spłaci wszystkie raty, umowa leasingu zostanie zakończona, a powiązany z nią weksel in blanco przestanie być potrzebny. Dokument ten może zostać komisyjnie zniszczony i, co ważne, w takim przypadku leasingobiorca powinien otrzymać protokół z tego wydarzenia. Drugą opcją jest zwrot weksla osobie, która go podpisała. Informacje związane z tym, co dzieje się z tym dokumentem po spłaceniu leasingu, są zawarte w OWU dołączonym do umowy.
Co należy dodać, niestety niektórzy leasingodawcy za tę formalną czynność naliczają sobie dodatkową opłatę. Informacje o tym, czy w danym przypadku jest ona pobierana oraz, jeśli tak, ile wynosi, również znajdziesz w OWU (w tabeli opłat i prowizji).
Sprawdź też 
Co dalej po zakończeniu leasingu samochodu?
- Odpowiedź z decyzją w ciągu 24h
- Najlepsza oferta na rynku
