Leasing to popularna forma finansowania, która pozwala na korzystanie z samochodów, maszyn czy sprzętu bez konieczności ich natychmiastowego zakupu. Jednak umowa leasingowa zwykle trwa od kilkunastu miesięcy do nawet kilku lat, a w tym czasie sytuacja finansowa lub biznesowa leasingobiorcy może się zmienić. Co zrobić, gdy dalsza spłata rat staje się problematyczna lub leasingowany przedmiot nie jest już potrzebny?
Jednym z rozwiązań jest cesja leasingu, czyli przekazanie umowy innemu podmiotowi. Zamiast ponosić wysokie koszty przedterminowego zakończenia leasingu, można przenieść prawa i obowiązki na nowego leasingobiorcę, który przejmie dalsze spłaty rat.
W tym artykule wyjaśniamy, na czym dokładnie polega cesja umowy leasingu, jakie są jej warunki i jak przeprowadzić ją krok po kroku.
Czym jest cesja leasingu?
Cesja jest procedurą mającą zastosowanie przy praktycznie każdym rodzaju umowy. Jej celem jest przeniesienie praw oraz obowiązków jednej z dotychczasowych stron umowy na inny podmiot. W przypadku leasingu cesja dokonywana jest przez leasingobiorcę (określanego mianem cedenta) na rzecz innej osoby (tzw. cesjonariusza). W wyniku przeprowadzenia takiej procedury cesjonariusz staje się nowym leasingobiorcą. Uzyskuje on prawo do użytkowania danego przedmiotu leasingu i jednocześnie zobowiązany jest do spłacania rat – kontynuuje zobowiązanie finansowe poprzedniego leasingobiorcy.
Umowa leasingu, pomimo zmiany jednej z jej strony, realizowana jest na dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że leasingobiorca przejmuje na siebie nie tylko wszystkie związane z nią obowiązki, ale także prawa. W efekcie m.in. to on na zakończenie leasingu może wykupić jego przedmiot na własność – cedent traci ten przywilej.
Przeprowadzenie cesji leasingu – jakie są warunki?
Teoretycznie procedurę tę można przeprowadzić zawsze, jednak w praktyce, aby mogło do tego dojść, należy uzyskać zgodę leasingodawcy. Oznacza to, że do podmiotu udzielającego finansowania należy złożyć stosowny wniosek o cesję umowy. Wcześniej jednak warto skontaktować się z leasingodawcą, aby poznać zasady przeprowadzania tej procedury oraz wynikające z niej koszty. Jednym z podstawowych warunków uzyskania zgody na cesję jest brak zaległości w opłatach – raty muszą być płacone terminowo.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, należy przeprowadzić formalności związane z przepisaniem umowy leasingu na inny podmiot. Trzeba także wnieść wszystkie związane z tym opłaty. Gdy zostanie to zrobione, dochodzi do podpisania cesji i przekazania leasingowanego środka trwałego nowemu leasingobiorcy.
Sprawdź też Odstąpienie od leasingu – jak wygląda ten proces?
Kto może być cesjonariuszem umowy leasingu?
Jeśli z leasingu korzysta przedsiębiorca, cesjonariuszem może być jedynie podmiot prowadzący firmę. Analogicznie w przypadku leasingu konsumenckiego, który udzielany jest osobom prywatnym, cesjonariusz musi uzyskiwać dochody z innego źródła niż własna działalność gospodarcza.
Co bardzo istotne, w obu przypadkach leasingobiorca oceni wiarygodność przyszłego, nowego leasingobiorcy. Przedsiębiorcy muszą liczyć się z koniecznością przedstawienia dokumentów potwierdzających ich sytuację finansową. Często wymaga się także prowadzenia działalności od określonego czasu – np. minimum 6 miesięcy. Z kolei w przypadku osób prywatnych (leasing konsumencki), leasingodawcy określają ich zdolność leasingową (na podobnych zasadach, jak banki podczas weryfikacji wniosków kredytowych).
Sprawdź też Kto może wziąć samochód w leasing?
Cesja leasingu – zalety
Cesja leasingu to korzystne rozwiązanie zarówno dla obecnego leasingobiorcy (cedenta), jak i dla osoby lub firmy przejmującej leasing (cesjonariusza). Może pomóc uniknąć kosztownego przedterminowego zakończenia umowy oraz zapewnić oszczędności dla nowego leasingobiorcy.
- Uniknięcie kosztów wcześniejszego rozwiązania umowy – cesja pozwala uniknąć konieczności jednorazowej spłaty wszystkich pozostałych rat i ewentualnej kary umownej.
- Zmniejszenie obciążeń finansowych – jeśli leasingobiorca nie może już regulować rat, przekazanie leasingu innej osobie pozwala na uniknięcie problemów z płynnością finansową.
- Prosty sposób na pozbycie się niepotrzebnego środka trwałego – jeśli pojazd lub maszyna przestaje być potrzebna, cesja pozwala na szybkie rozwiązanie problemu.
- Opcja ustalenia odstępnego – cedent może wynegocjować kwotę odstępnego od cesjonariusza jako formę rekompensaty za przekazanie umowy.
- Dostęp do leasingowanego przedmiotu bez dużych wydatków początkowych – cesja leasingu to często tańsza opcja niż podpisywanie nowej umowy leasingowej.
- Możliwość przejęcia leasingu na korzystnych warunkach – jeśli umowa była zawarta na dobrych zasadach, cesjonariusz może przejąć niskie raty i korzystniejsze warunki finansowania.
- Opcja negocjacji warunków leasingu – w niektórych przypadkach leasingodawca pozwala na modyfikację umowy, np. wydłużenie okresu spłaty w celu obniżenia rat.
- Prawo do wykupu środka trwałego – cesjonariusz przejmuje prawo do wykupu leasingowanego przedmiotu po zakończeniu umowy.
Cesja leasingu – wady
Mimo licznych zalet, cesja leasingu wiąże się również z pewnymi ograniczeniami i ryzykiem. Zarówno cedent, jak i cesjonariusz powinni dokładnie przeanalizować warunki umowy oraz potencjalne konsekwencje finansowe.
- Brak możliwości cesji przy zaległościach w płatnościach – leasingodawca nie zgodzi się na przeniesienie umowy, jeśli raty nie są regulowane terminowo.
- Opłaty administracyjne za cesję – w zależności od leasingodawcy, cesja może wiązać się z dodatkowymi kosztami, np. opłatą za zmianę leasingobiorcy.
- Konieczność znalezienia cesjonariusza – nie zawsze jest łatwo znaleźć firmę lub osobę gotową przejąć leasing na warunkach pierwotnej umowy.
- Brak możliwości reklamacji stanu technicznego przedmiotu leasingu – cesjonariusz przejmuje środek trwały w takim stanie, w jakim się znajduje. Leasingodawca nie bierze odpowiedzialności za ewentualne wady pojazdu czy maszyny.
- Konieczność spełnienia wymagań leasingodawcy – nowy leasingobiorca musi przejść standardową weryfikację zdolności leasingowej, co może oznaczać konieczność przedstawienia dokumentów finansowych.
Kiedy warto zrobić cesję leasingu?
Problemy finansowe to najczęstszy, ale nie jedyny powód, dla którego przedsiębiorca powinien rozważyć przeprowadzenie cesji leasingu.
- leasingowany przedmiot przestał być potrzebny,
- konieczne jest rozwiązanie umowy leasingu przed upływem 40% okresu amortyzacji środka trwałego,
- dochodzi do zmiany formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej.
1. Cesja leasingu, gdy związany z nią środek trwały przestaje być potrzeby
Do takich sytuacji często dochodzi z powodu poważnych zmian w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Przykładem jest podjęcie przez firmę decyzji o przebranżowieniu, w efekcie czego niektóre leasingowane środki trwałe przestają być potrzebne. W przypadku zerwania umowy leasingu trzeba spłacić wszystkie raty oraz uiścić karę umowną. Cesja pozwala uniknąć tych kosztów – umowy wraz ze środkami trwałymi przejmie inny podmiot.
2. Cesja leasingu przed upływem 40% okresu amortyzacji środka trwałego
Zgodnie z przepisami umowa leasingu powinna trwać minimum 40% okresu amortyzacji środka trwałego, którego dotyczy. Dla przykładu są to:
- 24 miesiące – wszystkie rodzaje samochodów oraz maszyn budowlanych,
- 3 lata – np. maszyny produkcyjne i ciągniki siodłowe,
- 4 lata – m.in. instalacje fotowoltaiczne oraz urządzenia klimatyzacyjne,
- 6 lat – np. lokomotywy.
Jeśli leasingobiorca chce zakończyć umowę przed tym okresem, musi wykupić środek trwały za jego aktualną wartość rynkową, co często wiąże się ze stratą finansową.
Przykład na samochodzie: Leasingobiorca bierze w leasing auto warte 100 000 zł. Po roku spłacił 40 000 zł (raty + opłata początkowa).
Wartość rynkowa auta po roku to 75 000 zł, ale leasingodawca wymaga wykupu w tej kwocie.
Łączny koszt: 115 000 zł (40 000 zł spłaty + 75 000 zł wykupu) – to 15 000 zł straty. Rozwiązanie? Zamiast zrywać umowę, warto dokonać cesji leasingu. Nowy leasingobiorca przejmie zobowiązanie, a dotychczasowy leasingobiorca może ustalić odstępne, które zminimalizuje jego straty.
3. Cesja leasingu z powodu zmiany formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej
Zmiana formy prawnej działalności gospodarczej, np. z jednoosobowej działalności na spółkę, często wymaga przeniesienia umowy leasingowej na nowy podmiot. W takim przypadku cesja leasingu jest konieczna, ponieważ formalnie zmienia się strona umowy.
Choć w większości przypadków leasingodawcy zgadzają się na taką zmianę, nie jest to automatyczna formalność. Każdy wniosek o cesję jest rozpatrywany indywidualnie, a leasingodawca może zażądać dodatkowych dokumentów potwierdzających stabilność finansową nowego podmiotu. Może to obejmować np. oświadczenie o kontynuacji działalności w nowej formie, historię finansową firmy lub inne zabezpieczenia.
W praktyce, jeśli zmiana dotyczy jedynie reorganizacji firmy, a leasingobiorca nadal pozostaje jej właścicielem lub wspólnikiem, leasingodawcy zwykle akceptują cesję bez większych problemów. Warto jednak wcześniej skonsultować się z leasingodawcą, aby upewnić się, jakie formalności będą wymagane i czy nie wiąże się to z dodatkowymi opłatami.
Procedura cesji leasingu - krok po kroku
Proces ten zawsze odbywa się na tych samych zasadach niezależnie od tego, czy leasingodawcą jest bank, czy firma pozabankowa. Do przeprowadzenia cesji leasingu należy wykonać 6 podstawowych kroków.
- Zapoznanie się z warunkami przeniesienia umowy leasingu na inny podmiot.
- Kontakt z leasingodawcą.
- Znalezienie chętnego na cesję leasingu.
- Złożenie wniosku u leasingodawcy na przeprowadzenie cesji umowy.
- Podpisanie dokumentów.
- Rozliczenie się wszystkich stron umowy i przekazanie przedmiotu leasingu.
1. Sprawdzenie warunków cesji leasingu
Przed podjęciem decyzji o cesji leasingu, należy zweryfikować, na jakich warunkach można ją przeprowadzić. Każdy leasingodawca ma inne wymagania w tym zakresie i szczegółowe, związane z tym informacje, zawsze znajdują się w OWU dołączonym do umowy. Należy zapoznać się zarówno z warunkami przeprowadzenia tej formalności, jak i wynikającymi z niej kosztami.
2. Kontakt z leasingodawcą
Po zapoznaniu się z umową leasingu pod kątem jej cesji warto dodatkowo skontaktować się w tej sprawie z leasingodawcą. Celem jest uzyskanie informacji, jakie konkretnie formalności będzie trzeba przeprowadzić (lista niezbędnych dokumentów). Rozmowę można wykorzystać również do tego, aby poznać realne szanse na uzyskanie zgody do przeprowadzenia cesji.
3. Poszukiwania chętnego do przejęcia umowy leasingu
Znając warunki przeprowadzenia cesji, można rozpocząć poszukiwania zainteresowanego przejęciem leasingu. W ogłoszeniu należy możliwie najdokładniej opisać zasady, na jakich realizowana jest umowa leasingowa oraz oczekiwania leasingodawcy. Trzeba w nim podać również oczekiwaną wysokość odstępnego – kwota, jaką leasingobiorca (cedent) chce otrzymać za przekazanie umowy tego finansowania na rzecz cesjonariusza. Oczywiście ogłoszenie musi zawierać także szczegółowe informacje związane z przedmiotem leasingu – jego rodzajem oraz stanem.
4. Złożenie wniosku o cesję leasingu
Kolejnym krokiem po znalezieniu zainteresowanego na przejęcie leasingu i ustaleniu z nim szczegółów tego procesu, jest ponowne skontaktowanie się z leasingodawcą. Tym razem celem jest oficjalne złożenie wniosku o cesję leasingu, do którego należy dołączyć wszystkie wymagane dokumenty. Dodatkowo warto uzasadnić w nim powód chęci przekazania umowy innemu podmiotowi. Na tym etapie trzeba uzbroić się w cierpliwość, gdyż zależnie od przypadku, wydanie decyzji może zająć sporo czasu – nawet kilka tygodni.
5. Podpisanie umowy cesji leasingu
Gdy leasingodawca zgodzi się na cesję, przygotuje związane z tym dokumenty. Muszą zostać podpisane przez 3 strony – podmiot udzielający finansowania, cedent i cesjonariusz. Po zrobieniu tego nowy leasingodawca automatycznie przejmuje prawa i obowiązki wynikające z umowy, a poprzedni jest zwolniony z konieczności dalszego opłacania rat.
6. Rozliczenie stron cesji leasingu
Na koniec cedent i cesjonariusz muszą się rozliczyć. Pierwsza ze stron ma obowiązek przekazać przedmiot leasingu. Z kolei druga uiszcza odstępne, jeśli było ono warunkiem przejęcia umowy.
Przykład cesji leasingu na samochód – jak wygląda to w praktyce?
Pan Tomasz, właściciel małej firmy budowlanej, dwa lata temu wziął w leasing operacyjny samochód dostawczy o wartości 120 000 zł netto. Początkowo jego działalność rozwijała się dynamicznie, jednak w ostatnim czasie firma zaczęła mieć problemy finansowe. W efekcie dotychczasowy leasingobiorca nie był już w stanie spłacać rat i postanowił odstąpić leasing innej firmie.
Znalazł Pana Marka, który prowadzi własną działalność i był zainteresowany przejęciem samochodu na tych samych warunkach. Obaj panowie postanowili dokonać cesji umowy leasingu.
- Kontakt z firmą leasingową – Pan Tomasz zgłosił chęć cesji leasingu samochodu, sprawdzając, jakie dokumenty będą wymagane oraz czy firma leasingowa pobiera opłatę administracyjną za przepisanie umowy.
- Sprawdzenie warunków podatkowych – ponieważ leasing był operacyjny, Pan Marek musiał uwzględnić, że po przejęciu umowy będzie mógł zaliczać w koszty kolejne spłaty rat leasingowych oraz odliczać podatek VAT od każdej z nich.
- Ocena zdolności leasingowej nowego leasingobiorcy – leasingodawca poprosił Pana Marka o przedstawienie dokumentów finansowych, m.in. deklaracji PIT oraz wyciągów z firmowego rachunku bankowego.
- Podpisanie dokumentów – po uzyskaniu zgody firmy leasingowej Pan Tomasz i Pan Marek podpisali umowę cesji leasingu. Nowy leasingobiorca przejął samochód i zobowiązał się do dalszego regulowania rat.
- Podatek VAT od odstępnego – Pan Tomasz ustalił z Panem Markiem tzw. odstępne, czyli kwotę, którą nowy leasingobiorca zapłacił za przejęcie umowy. Ponieważ była to usługa przeniesienia praw do leasingu, kwota ta podlegała opodatkowaniu VAT.
- Pan Tomasz uniknął kosztownego rozwiązania umowy i jednorazowej spłaty wszystkich pozostałych rat.
- Pan Marek przejął leasing na korzystnych warunkach, bez konieczności podpisywania nowej umowy i ponoszenia wysokiej opłaty wstępnej.
- Leasingodawca nie miał ryzyka utraty klienta – umowa była dalej realizowana, ale przez nowy podmiot.
Dokumenty potrzebne do cesji
Choć wniosek o cesję umowy dla tego finansowania przesyła obecny leasingodawca, tak w dużej mierze powinien on zawierać informacje o chętnym na przejęcie leasingu. Wniosek taki jest bowiem analizowany na podobnych zasadach, jak podczas ubiegania się o przyznanie tego finansowania.
Oznacza to, że aby uzyskać zgodę na cesję, należy dostarczyć:
- dokładne dane dotyczące cesjonariusza (osobowe oraz związane z prowadzoną działalnością),
- zgodę na weryfikację w bazach finansowych (np. BIK),
- oświadczenia lub zaświadczenia (zależnie od wymagań leasingodawcy) na temat sytuacji finansowej cesjonariusza (np. rozliczenie PIT, zestawienie przychodów oraz rozchodów itp.).
Z kolei cedent we wniosku musi oświadczyć, że wyraża zgodę na przeprowadzenie takiej procedury – warto uzasadnić powód podjęcia tej decyzji.
Sprawdź też Jakie dokumenty są potrzebne do leasingu?
Koszt cesji leasingu
Całkowity koszt cesji leasingu zależy od kilku czynników:
- Opłaty administracyjnej pobieranej przez leasingodawcę (zwykle od 500 do 2 000 zł),
- Opłaty za rozpatrzenie wniosku (czasami wliczona w opłatę administracyjną, ale może wynosić np. 300-800 zł),
- Odstępnego, które jest wynikiem negocjacji między cedentem (dotychczasowym leasingobiorcą) a cesjonariuszem (nowym leasingobiorcą).
Dokładne informacje na temat opłat zawarte są w dokumencie OWU, który warto dokładnie przeanalizować przed rozpoczęciem poszukiwania cesjonariusza.
Sprawdź też Koszt leasingu – jak go obliczyć?
- Dopasujemy finansowanie do Twoich potrzeb – niezależnie od tego, czy szukasz leasingu na samochód, maszyny czy sprzęt.